Τετάρτη 19 Μαρτίου 2014

ΠΡΟΣΩΠΑ: JOCHEN HASENMAYER

   








O ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΞΕΡΕΥΝΗΤΗ
 

Ο Jochen Hasenmayer γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1941 στο Pforzheim της Γερμανίας. Σπηλαιολόγος και σπηλαιοδύτης που πήγε πρώτος εκεί όπου κανένας στον κόσμο δεν μπορούσε! Οι καταδύσεις του φαντάζουν ακόμα και σήμερα (τόσα χρόνια μετά) εξωπραγματικές και έχουν συχνά γίνει πρωτοσέλιδα. Θεωρείται παγκόσμια αυθεντία!
 

Ο Hasenmayer πέρασε δεκαετίες ολόκληρες στην ανάπτυξη του απαραίτητου προσωπικού καταδυτικού εξοπλισμού για τις εξερευνήσεις του. Γνώστης και δημιουργός ιδιοκατασκευών και τροποποιήσεων ολόκληρου του καταδυτικού εξοπλισμού του, φανατικός της ασφάλειας που εισήγαγε δικές του και μοναδικές πρακτικές που θεωρούνται από κάποιους δύτες έως και σήμερα ασφαλείς, αλλά οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τους βασικούς κανόνες της κανονικής κατάδυσης σε σπήλαια, πρωτοπόρος απο τότε στη χρήση των trimix μειγμάτων αερίων της αναπνοής (ήλιο, οξυγόνο και άζωτο) αυτός ο άνθρωπος τα είχε όλα και τα γνώριζε όλα σε μια εποχή που οι άλλοι δεν είχαν τίποτα και δεν γνωρίζαν τίποτα! Αυτή του η μοναδικότητα, ο απόλυτος επαγγελματισμός και η πρωτοπορία του τον έφερε πολλές φορές μοιραία σε ρήξη με την επιστημονική κοινότητα της εποχής του.

Ο Hasenmayer ξεκίνησε σπηλαιοκατάδυση το 1957 στην ηλικία των δεκαπέντε ετών, για να εξερευνήσει το Falkensteiner Höhle κοντά στη Στουτγάρδη.
 

Στη δεκαετία του 1960, ο Hasenmayer διερεύνησε πολλές καρστικές πηγές και τις σπηλιές στο Swabian Jura και αλλού στη Νότια Γερμανία συμπεριλαμβανομένου του Wimsener Höhle, το Aachtopf και το Blautopf.
 

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο Hasenmayer ήταν μεταξύ της ομάδας δύτων που έψαχναν για μια υποβρύχια σύνδεση μεταξύ του μεγάλου σπηλαίου Kingsdale και του Keld Head στο Yorkshire Dales.

Τη δεκαετία του 1980 γνώρισε τον άλλο μεγάλο σπηλαιοδύτη του κόσμου, τον αμερικάνο Sheck Exley, έγιναν φίλοι και ''αντίπαλοι'' στην εξερεύνηση προσπαθώντας επανειλλημένα να σπάνε τα ρεκόρ βάθους ο ένας του άλλου.

Το 1981 ο Hasenmayer χρησιμοποιεί μικτά αέρια για να φθάσει σε βάθος 145 μέτρων στην πηγή Vaucluse στη Γαλλία. Μαγεύτηκε απο αυτό το εξαιρετικό μνημείο της φύσης που είναι επίσης ένας τόπος θρύλων και αρχαίο ιερό. Περισσότερο όμως τον μάγεψαν οι επιστημονικές ανακαλύψεις της αξιοποίησης των υδάτινων πόρων. Η πηγή δίνει 20 κυβικά μέτρα νερού ανά δευτερόλεπτο. Η ετήσια ροή της Fontaine-de-Vaucluse είναι 630 με 700 εκατομμύρια m³ - έτσι η ροή της κατά μέσο όρο είναι 20 - 22 m³ κάθε δευτερόλεπτο. Το νερό της έχει μία σταθερή θερμοκρασία 13 βαθμών. Το μέγιστο βάθος της είναι 308 μέτρα.

Το 1982 η γαλλική κυβέρνηση του αρνήθηκε την άδεια να καταδυθεί εκεί (λέγεται ότι ετοιμάζανε μια γαλλική αποστολή η οποία ήθελε να είναι η πρώτη σε βάθος διείσδυσης). Ο Hasenmayer ετοίμασε όλον τον εξοπλισμό του στη Γερμανία, τον φόρτωσε στο βανάκι του, πήρε την τότε σύζυγό του και οδήγησε μέχρι τη Γαλλία. Εφτασε εκεί και προετοιμάστηκε, καταδύθηκε μυστικά στο σπήλαιο μόλις νύχτωσε, η γυναίκα του έμεινε να τον περιμένει όλη τη νύχτα και μέχρι το ξημέρωμα να αναδυθεί απο την πολύωρη αποσυμπίεση. Υστερα απο μερικές ημέρες μια πολυπληθής αποστολή των Γάλλων έφτασε εκεί. Η εκπληξή τους ήτανε τεράστια όταν ανακαλύψανε τον μίτο απο ανοξείδωτο χάλυβα που άφηνε πίσω του ο Jochen Hasenmayer. Το 1983 έσπασε εκεί πρώτος στον κόσμο το όριο των 200 μέτρων σε βουτιά μέσα σε σπήλαιο στις 9 Σεπτεμβρίου.

Έγινε διάσημος το 1985 λόγω της ανακάλυψης του Mörikedom (Mörike Cathedral), του δεύτερου μεγάλου θαλάμου με αέρα στο Blauhöhle, περίπου 1.250 μέτρα διείσδυσης μέσα στο σύστημα σπηλαίων.

Το 1989 ο Hasenmayer αναδύθηκε γρηγορότερα απο ότι έπρεπε στην επιφάνεια εξ΄αιτίας ενός ελλατωματικού βαθύμετρου που έδειχνε λάθος ενδείξεις παραβιάζοντας τους χρόνους αποσυμπίεσής του μετά από μια βουτιά στην Wolfgangsee, μια λίμνη στην Αυστρία. Του παρουσιάστηκε παράλυση των κάτω άκρων, οι συνάδελφοί του αμέσως τον τοποθέτησαν σε θάλαμο αποσυμπίεσης και αρχικά η παράλυση αντιστράφηκε. Ωστόσο, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο του Γκράτς όπου οι γιατροί τον επανασυμπίεσαν ακολουθώντας τη διαδικασία διαπράτοντας τραγικά λάθη στους χρόνους αποσυμπίεσης. Λέγεται οτι ο ίδιος τους είχε υποδείξει τους χρόνους και παρόλα αυτά τον αποσυμπίεσαν πολύ γρήγορα προκαλώντας του μόνιμη παράλυση απο τη μέση και κάτω. Απο τότε έμεινε παραπληγικός! Ρωτώντας τον κάποτε οι δημοσιογράφοι τι διδάχθηκε όλα αυτά τα χρόνια απάντησε: ''να μην εμπιστεύομαι ποτέ τους ερασιτέχνες'' κατακεραυνώνοντας για άλλη μια φορά την επιστημονική κοινότητα!
 

Ωστόσο, ο ίδιος δεν το έβαλε ποτέ κάτω, το 1996 σχεδίασε και κατασκεύασε με τη βοήθεια του φίλου του Konrad Gehringer ένα υποθαλάσσιο όχημα απο Plexiglas ειδικά για σπηλαιοκατάδυση που το ονόμασε Speleonaut. Με αυτή τη νέα συσκευή έκανε περισσότερες βουτιές για να εξερευνήσει το Blauhöhle και έτσι ανέπτυξε μια αμφιλεγόμενη θεωρία του καρστικού σχηματισμού των σπηλαίων στη νότια Γερμανία.

Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η Blauhöhle διαμορφώθηκε μεταξύ 25 και 100 εκατομμυρίων χρόνων πριν κατά τη διάρκεια της Κρητιδικής περιόδου, πολύ νωρίτερα από ότι πιστεύεται μέχρι σήμερα. Δεδομένου ότι αυτά τα σπήλαια είναι αρκετά βαθιά ώστε να περιέχουν μεγάλες ποσότητες νερού με ιαματικές ιδιότητες όπως πίστευε η επιστημονική κοινότητα και δεδομένου της θερμοκρασίας των νερών αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάκτηση της γεωθερμικής ενέργειας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την επίλυση των ενεργειακών προβλημάτων στη περιοχή της Νότιας Γερμανίας. Υποστήριξε στην ουσία την παροχή ζεστού νερού που θα μπορούσε πρακτικά να θερμάνει μια τεράστια περιοχή. Ως ένδειξη της ηλικίας του σπηλαίου ο Hasenmayer ισχυρίστηκε ότι οι υποβρύχιοι σταλακτίτες στο πίσω μέρος του σπηλαίου ήταν αρκετών εκατομμυρίων χρόνων αλλά η επιστημονική έρευνα έδωσε μια ηλικία κάτω από 10.000 χρόνια δίνοντας τροφή για περαιτέρω διένεξη στο θέμα.
 

Οταν δημοσιεύθηκε η θεωρία του πολλοί επιστήμονες ήταν δύσπιστοι, ωστόσο ο ίδιος ήξερε με κάποιο τρόπο να χρησιμοποιεί τα μέσα σωστά και ασκούσε πάντα μια γοητεία στον κόσμο που έγινε σταδιακά αποδοχή για την χαρισματική του προσωπικότητα και την προσήλωση του στην εξερεύνηση. Για χρόνια, διαπληκτίζεται με τους εμπειρογνώμονες για την ηλικία των συστημάτων σπηλαίων. Συνεχής ήταν και οι προστριβές με τους γεωλόγους στο Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης καθώς εμένει στη θέση του πάντα οτι το σύστημα εκτείνεται κάτω από τους πρόποδες των Άλπεων στα 400 χιλιόμετρα μήκος και μέχρι 120 χιλιόμετρα σε πλάτος σαν τη μεγαλύτερη πηγή ενέργειας της νότιας Γερμανίας σε ένα διαθέσιμο συνεχής ισχύος 300 MW.

Το γραφείο γεωλογικών ερευνών του Freiburg εντυπωσιάστηκε απο την ανακάλυψή του και την απίστευτη πηγή ενέργειας. Σε μια ακρόαση όμως ενώπιον του κρατικού κοινοβουλίου αρνήθηκαν κατηγορηματικά να αποδεχτούν τη θεωρία του και η κρατική υπηρεσία απέρριψε την αίτησή του για περαιτέρω έρευνες. Η διαμάχη του με τους ερασιτέχνες και του δημόσιους υπάλληλους όπως τους χαρακτήριζε θα συνεχιζόταν. Ωστόσο στην πατρίδα του εξακολουθεί να είναι δημοφιλής λόγω της εξαιρετικά θετικής κάλυψης από τα ΜΜΕ. Ο απλός κόσμος αναγνώρισε απο νωρίς την αξία αυτού του μοναδικού επιστήμονα - εξερευνητή δύτη!

Το 2001 ο Hasenmayer θα φτάσει στον μεγάλο θάλαμο του Mörikedom στο Blauhöhle με το Speleonaut. Το 2004 έφτασε σε ένα σημείο πέρα από το Mörikedom στα 1.800 μέτρα διείσδυσης μέσα στο βουνό. Ανακάλυψε ένα γιγαντιαίο σύμπλεγμα σταλακτίτων με την μορφή καταρράκτη ύψους δεκαόροφου κτιρίου! Την ίδια χρονιά ανακάλυψε δύο μεγάλες αίθουσες στην Blauhöhle: τη Mittelschiff και τη Äonendom. Τα τελευταία χρόνια το σύστημα σπηλαίων Blautopf έχει διερευνηθεί από μια κοινοπραξία ομάδα μελέτης, μια ομάδα σπηλαιοδυτών με επικεφαλής τον Hasenmayer. Το πιο πρόσφατο θανατηφόρο ατύχημα στο Blautopf έγινε το 2003, σκοτώνοντας τον Bernd Aspacher, ένα μέλος της ομάδας του Hasenmayer.

Στον Jochen Hasenmayer έχει απονεμηθεί ο ύψιστος τίτλος μετάλιο του τάγματος αξίας της ομοσπονδιακής δημοκρατίας της Γερμανίας. Σήμερα ζεί στο Birkenfeld, κοντά στη γενέτειρά του το Pforzheim.
 

Μερικοί από τους τερματικούς του σταθμούς (τα πλέον απομακρυσμένα σημεία που φτάνει κάποιος μέσα σε μια σπηλιά) δεν έχουν ξεπεραστεί ακόμα απο κανέναν!
 

Ο συρμάτινος ανοξείδωτος μίτος που χρησιμοποιούσε αποκλειστικά αυτός είναι ακόμα εκεί για να ορίζει τα αξεπέραστα όρια αυτού του μοναδικού και τολμηρού ανθρώπου!

Ελλήνισε και απέδωσε: Κώστας Ανδρεάδης


 




ΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Πόσο σημαντικές είναι οι στάσεις ασφαλείας όταν κάνουμε κατάδυση; Στάσεις ασφαλείας και γιατί πρέπει να κάνετε Ορισμένες τεχνικές που μαθαίν...